Home
HTML
Tijdens een gezellig etentje met een bescheiden clubje
vrienden heb ik HTML in oktober 2021 voor het eerst ontmoet.
Nadat we over een paar boeken langzaam uitgepraat raakten vertelde ze
mij, op zoek te zijn naar iemand waar zij, in woord en/of
geschrift, wat dieper op levensbeschouwelijke zaken in zou kunnen gaan.
Ik leende mij daar graag toe.
Niet bepaald mijn favoriete onderwerp maar zij was speciaal
geïnteresseerd in de dood, vertelde ze.
En zij bleek, net als ik, bescheiden aanhanger van de Stoa te zijn.
(De Stoa is een
klassieke Griekse filosofie, ontstaan een paar honderd jaar voor onze
jaartelling.)
Zo raakte ik, in het kort gezegd, bevriend met een leuke dame die even
daarna haar partner aan de dood zou verliezen.
Zij vroeg mij op een dag in september, toen wij genoeglijk samen in het
Franse zonnetje een
vrijdagmiddagborrel genoten, wat mij tot haar bracht en
waarom ik haar mee uit eten had genodigd.
Ik noemde haar twee redenen: (1) Ik wil je graag wat afleiding en leuke
momenten bezorgen om deze moeilijk tijd voor jou wat dragelijker te
maken.
En wat is je tweede reden? zo vroeg zij, en ik antwoordde: (2) Puur
voor het eigen plezier in mijn omgang met jou.
Ik vind jou, tot nu toe, buitengewoon prettig gezelschap.
De tweede reden werd door haar vlot goedgekeurd maar de eerste reden
beviel haar minder goed, stond haar zelfs tegen, vertelde ze in alle
eerlijk- en oprechtheid.
Als zij hulp of afleiding voor zichzelf nodig achtte, zou zij daar wel
om hebben gevraagd, was haar argument.
Zo.., die kwam tamelijk hard bij mij binnen.
In al mijn stoïcijnse onschuld zie ik een vanzelfsprekende reden om in
een goed leven ook mijn sociale
plichten te vervullen.
En omdat - volgens de statistieken - ongeveer de helft van de
Nederlandse mensheid van boven de
vijf-en-zestig jaar zich vaak eenzaam voelt, en zij persoonlijk er
daarnaast ook
nog een zwaar verlies bij moest dragen, leek het mij, zonder er echt
over te hebben nagedacht,
een sociale vanzelfsprekendheid om haar -
ongevraagd - mijn hulp en afleiding aan te bieden.
Niet meer en niet minder.
Dit gaat ongetwijfeld ooit nog een heftige vervolgdicussie opleveren(*).
Om mij op die discussie voor te bereiden maakte ik
alvast de volgende aantekeningen:
Ongevraagd advies geven
Helpen, lijden en orthodoxie (in een traditionele benadering)
Helpmotieven en lijdensvisie
Zingeving, levensvragen en ethiek (o.a. vanuit Stoa)
(Sociaal)Maatschappelijke betrokkenheid
Verlies en rouw in combinatie met zingeving
Er bestaat een helder maar vooral ook een diffuus (onzichtbaar) verlies
Boeddhisme is één van de meest orthodoxe levensovertuigingen
Blijkbaar ben ik, weliswaar ongevraagd, maar voor mij vanzelfsprekend,
jouw (leef)wereld binnengestapt.
Dat deed ik met mijn hulp bij de ontwikkeling van je website.
Dat deed ik met je uit te nodigen voor een etentje.
Dat deed ik met het helpen je parasol te verzetten, wat je liever zelf
zou doen.
Dat deed ik met ...
Een stoïcijn wordt geacht ook zijn maatschappelijk sociale plichten te
vervullen.
Dit wordt gezien als een natuurlijk bestanddeel van het leven in de
menselijke gemeenschap.
Je bekommeren om een ander, was voor mij daarom
- sociaal - vanzelfsprekend.
Je hebt me al meer betrapt op altruïstisch gedrag.
Vanzelfsprekendheid (natuurlijk, uiteraard), het woord bestaat sinds
1924.
Niet-vanzelfsprekend is onlogisch, niet voor de hand liggend.
Vanzelfsprekendheid komt gewoonlijk voort uit redenatie.
Vanzelfsprekendheid binnen een groep is vaak regio-, cultuur- maar ook
persoongebonden.
Een vergelijk:
Als ik naast je loop en jij struikelt, is het dan niet vanzelfsprekend
dat ik je ondersteun om erger - probeer - te voorkomen?
Of moet ik wachten, zoals jij aangeeft, tot jij mij vraagt om jou te
helpen (om erger te voorkomen)?
Als vanzelfsprekendheden niet meer vanzelfsprekend
blijken te zijn.
"Het is allemaal zo snel gegaan dat
ik het eerste jaar na zijn overlijden niet op deze wereld geweest ben.
Ik weet niet meer wat ik gedaan heb, ik denk dat ik in shock was.
Mijn
hele leven was alleen maar hier.
Ik leefde in zo’n klein wereldje.
Ik
kon niet eens de deur uit zonder dat ik oppas moest regelen voor mijn
man.
Weggaan is een ding geworden.
Mijn man is overleden, hij
ging weg...
Maar elke keer als er iemand is en
het voelt goed, dan gaan zij ook weer weg.
Ik heb geen contact meer met
mijn vrienden van toen.
Er was ook geen gezelligheid meer, want thuis
ben je altijd maar alleen.
Om eerlijk te zijn
zou ik ook liever vandaag nog sterven dan morgen.
Ik moest het ook
uitleggen aan de huisarts.
Hij vroeg me: wat voel je?
En ik zei: ik
voel alleen een heel groot zwart gat.
Ik zit hier en ik voel het
trekken aan me, ik voel mezelf erin vallen."
Bron: Bovenstaande weblink.
Een goede kennis van mij is, na het overlijden van zijn grote liefde,
praktisch ook al zijn vrienden kwijtgeraakt.
Slechts twee personen, waarvan ik er één ben, komen nog met enige
regelmaat bij hem langs.
Lieve HTML, zie hier mijn drijfveer in een notendop.
En verder mag je er vanalles, maar hoef je er niets achter te zoeken.
En als je mijn - ongevraagd - gezelschap niet op prijsstelt mag je dat
gewoon zeggen.
Ik zal het zeer betreuren maar jij mag die keuze maken.
Note
Het verlies van een geliefde of een
vriend, een ongeneeslijke ziekte, een traumatische ervaring...
Het zijn allemaal trieste tragedies
die ons in het leven kunnen treffen en obstakels lijken te zijn op onze
weg naar geluk.
Is dit hoogste goed, dat vaak als het
belangrijkste doel van het menselijk leven wordt beschouwd, nu een
zoete utopie of een werkelijk haalbare staat?
Veel filosofieën, waaronder de Stoa,
leunen op het laatste.
Hoewel het boeddhisme over de hele
wereld steeds meer aanhangers krijgt, is het niet het enige model
waarvan het uiteindelijke doel de rust van de ziel of 'ataraxia' is.
Van de Griekse oudheid zijn er
filosofische scholen tot ons gekomen, waarvan de leerinhoud een
vreugdevol of plezierig leven is, zoals het epicurisme, het
aristotelisme of het stoïcisme.
Vooral die laatste, geeft redelijke
en
zinvolle antwoorden om de wendingen van het levenslot te verklaren die
soms
deel uitmaken van ons bestaan.
En de lessen die daaruit kunnen
worden getrokken, nemen alleen maar toe...
(*) Helaas werd de vriendschap er
vanaf augustus 2022 niet steviger op
en is in april 2023 feitelijk gestopt met haar woorden: "Tot hier en
niet verder."
Home
Naar boven
© pbinfr.nl, september 2022