Ophelia

The Ophelia Syndrome is best described as thinking or feeling a certain way because a person is told to.
People fail to think independently due to the presence of authority figures or different forms of the media.
When people fail to make decisions based on their own thoughts or decisions, they lose their individuality.
(S.I. Hayakawa)

Deze studie vertelt het verhaal van de beleving en de gevolgen van het 'Syndroom van Ophelia'.
Feitelijk, over hoe het mis kan gaan in de wereld die we GGZ (Geestelijke Gezondheidszorg) noemen.
Het verhaal speelt zich voornamelijk af in het noorden van het land (Friesland en Groningen).
Aan de hand van een waar gebeurd verhaal is deze studie opgezet om belangstellenden een inkijkje te geven hoe procedures bij de GGZ, en aanverwante instellingen, fout kunnen verlopen en van iemand zijn leven, 'een leven op rolletjes' tot 'een suïcidaal en zwervend bestaan' kunnen veroorzaken.

De hoofdpersoon is een - toen (2008) - 62 jarige man (ondergetekende, de ik, de Piet van Monique).
Maar eigenlijk is een arts / kinderpsychiater, toen van GGZ Friesland (mw. Tanja Schreiber), momenteel werkzaam bij Lentis ATN in Drachten, de hoofdpersoon.
Of is het de inmiddels ex-partner van Piet (de zij, Monique Hoftijzer).
Of misschien toch de ex-huisarts van het stel (Hugo van der Zwan), momenteel Coach voor Medici in Oudehorne?

Het lijkt wel een detective-roman en dat is het soms ook.
Een thriller of een giller, is ook een mogelijke omschrijving van een feitelijk diep trieste zaak.
Een zaak waar zelfs fraude wordt gepleegd en veel gezondheids-zorggeld gemorst wordt door liever rechtszaken aan te gaan dan hulp te bieden.

Wat vooraf ging

Eigenlijk begint het verhaal al op 1 mei 2005 met een telefoontje van het UMCG (Groningen) voor Monique, waarin een stem zegt:
'Er is bij u borstkanker geconstateerd!'
Het hoeft, lijkt mij, geen betoog dat na een dergelijk telefoontje je wereld letterlijk en figuurlijk instort!
Plotseling zijn werk, geld en goederen helemaal niet meer belangrijk.
Het dagelijkse leven bestaat vanaf dan enkel nog uit gevechten om te overleven.

Als na enige jaren vechten dat overleven lijkt te lukken moet een 'schuldige' worden aangewezen.
Iemand ergens de schuld van kunnen geven helpt het rouwproces te verwerken.
Voor Monique was het blijkbaar gemakkelijker om mij, haar partner, als schuldige aan te wijzen dan het BRCA1 gen.
Als je huisarts het daar mee eens blijkt te zijn, gaat het treintje rijden.
En komt het treintje eenmaal op stoom, dan is het niet meer te stoppen voordat Barbertje zal hangen.

Na bijna twintig jaar, een hartaanval en een paar flinke (tucht)rechtzaken verder, dacht ik ein-de-lijk
verlost te zijn, in plaats van nog langer voor Ophelia te moeten spelen.
Helaas, niets blijkt minder waar.
De echte verlossing komt ongetwijfeld pas met mijn verhuizing naar gene zijde...

2008 Deel 1

De eerste halte van het treintje is een klein, onogelijk GGz-stationnetje in Oosterwolde (Frl).
Hier zitten Piet en Monique in de wachtkamer te wachten op een consult bij een psychiater.
Op verzoek van Monique en huisarts Hugo van der Zwan zal Piet worden onderzocht door mw. Schreiber.
Piet zal op 62 jarige leeftijd door de kinderdokter worden onderzocht op een mogelijk geestelijke beperking.
De psych verwacht blijkbaar een moeder met kind en 'vergeet' het kind Piet ter verwelkoming een hand te geven.
Een belangrijke miskleun met grote gevolgen, maar dat ziet de psych zelf niet.

2012 Behandeling

Omdat het onderzoek en diagnose niet helemaal naar wens van de cliënt / patiënt verlopen
wordt het contact met GGz Frl (tijdelijk) verbroken.
Onder druk van partner Monique wordt bij Lentis ATN een behandeling gestart.
Die behandeling wordt op 11-12-'13 afgesloten met de scheiding van Piet en Monique.
Kort daarna volgt voor mw. Schreiber een gang naar de tuchtrechter.

2023 Deel 2

De cliënt / patiënt is, min of meer noodgedwongen, verhuisd naar Frankrijk.
De onderzoekende psych werkt al een aantal jaren niet meer bij GGz Frl.
Zij is overgestapt van GGz naar de toenmalige behandelaar, Lentis ATN.
Na jaren volgt een reünie tussen de drie partijen.
De geschiedenis herhaald zich.
Ja, nou, en...?

Nou, uh... dan...

Eén Europa bestaat alleen voor de elite, niet voor mensen met een beperking, en niet voor Ophelia's.
Als de cliënt / patiënt, maar feitelijk het slachtoffer, in Frankrijk mee wil doen aan bepaalde activiteiten,
moet de diagnose van 2008 uit NL worden overlegd.
En dan beginnen de problemen pas echt.
GGz Frl stelt nu, dat er toen eigenlijk nooit echt een diagnose is gesteld.
Lentis ATN, de behandelaar, vindt van wel want zij nemen geen cliënt aan zonder diagnose.
De NVA (Nederlandse Vereniging van Autisme) vindt ook van wel, want anders geven zij geen autipas.

Hoofdpersonen

Piet/er Bult                (1946, publicist, autist, aanklager, zwerver)
Monique Hoftijzer    (1963, de toenmalig partner van Piet/er)
Hugo van der Zwan (de toenmalig huisarts van Piet & Monique)
Tanja Schreiber        (1965, beklaagde arts / kinderpsychiater)

Ophelia

De Ophelia in de titel van deze documentaire studie is een persoon uit 'De tragedie van Hamlet', een toneelstuk (1602) van de Engelse schrijver William Shakespeare (1564-1616).
Ophelia is van een gezonde jonge vrouw verworden tot een marionet van haar omgeving, zonder eigen meningsuiting.
Zij denkt en doet dan nog slechts, zoals door omstanders van haar wordt verwacht.
Na een onduidelijke diagnose vereenzelvigt de Piet/er uit deze case study zich vaak met Ophelia.
Hij leert zich keurig te gedragen volgens de richtlijntjes van het hoesje van zijn autipas.
Op het laatst verkregen hoesje is een item toegevoegd: 'Kan overdreven gewillig zijn.'
En zo ontstaat langzaam het 'Syndroom van Ophelia' bij Piet/er.
Professor Samuel I. Hayakawa (1906-1992), een Canadees / Engelse academicus en politicus, heeft veel onderzoek gedaan naar dit 'Ophelia Syndroom'.

Janet Frame

De ophelist uit deze studie vereenzelvigt zich ook vaak met zijn pen-vriendin,
Janet (Jean) Frame (1924-2004), een Nieuw-Zeelandse schrijfster.
Zij is een bekend voorbeeld van de gevolgen van een erg foute diagnose door de GGZ in haar land.
Janet kreeg in 1947 zgn. 'per ongeluk' het etiket 'schizofrenie' opgeplakt.
Bij deze gedachte staat mij ook een foto van Jolanda Venema nog vers op het netvlies.
Bij Janet werden haar dien ten gevolge, ten onrechte, meer dan tweehonderd elektroshocks toegediend!
Janet bleek evenwel gewoon een zeer begaafd en uiterst getalenteerd schrijfster te zijn van wie naderhand wereldwijd meer dan twintig bestsellers zijn verschenen, waarvan 'An angel at my table' (autobiografie) het meest bekend is geworden.

De gevolgen

Mij, de auteur dezes, is iets vergelijkbaars als Janet overkomen of zeg liever, aangedaan.
Van mijn geboorte (1946) tot bijna aan mijn pensionering (2011), verliep mijn leven zorgeloos, als zondagskind.
Na de diagnose PDD-NOS (2008) door kinderpsychiater Tanja F. Schreiber, is mijn bestaan totaal verziekt, ben ik rusteloos en zwervend door West-Europa, voor het leven op de vlucht.
Voortdurend loop ik rond met krachtige suïcidale neigingen die, naarmate ik ouder wordt, in heftigheid toenemen.
Een psych als mw. Schreiber, schijnt geen moment stil te staan bij de gevolgen van haar handelen.
Een goede psych had dat kunnen, resp. moeten voorzien, lijkt mij.
En verder worden ze door hun beschermheiligen, die zich de Tuchtcommissie of Geschillencommissie noemt, professioneel beschermd.

Deel 3

Deel 3 neemt de lezer mee in een aantal columns, verhalen en overpeinzingen van mij, de ophelist, waarvan hieronder 'Poppenkast' alvast een voorproefje is.
Helaas, in mijn contact met GGz en ATN, vanaf eind 2023, herhaalt zich de geschiedenis.

Poppenkast

'Volgens mij ben jij een asperge!' roept Katrijn geïrriteerd tegen Jan Klaassen. De kinderen in de zaal kraaien het uit van het lachen. Ha, ha, Jan Klaassen met zijn rode puntmuts, groen jasje en gele broek, lijkt toch in de verste verte niet op een asperge, hoe komt Katrijn daarbij!

'Jij begrijpt nooit wat ik bedoel, snapt blijkbaar niet wat normaal is en je vindt nooit de juiste toon of mimiek om je emotie te tonen.' werpt Katrijn haar partner nog voor de voeten. 'Verder ben je slecht in het uit elkaar houden van letterlijke en figuurlijke betekenissen, van wat ik tegen je zeg. Daar komt nog bij dat je nooit weet wanneer jij je mond moet houden of dat er van je verwacht wordt ook eens iets te zeggen.'

'Toe maar, toe maar,' is de eerste en enigszins verschrikte reactie van Jan Klaassen, 'net of jij zo normaal bent!' 'Ja, dat ben ik, ik ben heel gewoon normaal, en jij bent een asperge.' herhaalt Katrijn nog eens. 'Jij gebruikt altijd metaforen waar geen normaal mens iets van begrijpt, en jij begrijpt nooit de beeldspraak van anderen. Volgens mij ben je ook nog gedachtenblind, maar eerlijk is eerlijk, je kunt ook wel eens erg origineel uit de hoek komen, dat moet ik toegeven. O ja, en je verzameling roestige kromme spijkers zou je ook wel eens mogen opruimen!'

Reflectie

Blijkbaar hebben Jan Klaassen en Katrijn reeds enige tijd een communicatie-, en wellicht zelfs een relatieprobleem, dat hier door Katrijn wordt aangesneden. Door het benoemen van drie belangrijke kenmerken, wordt het 'probleem' Jan Klaassen door Katrijn neergezet als iemand met het syndroom van Asperger, een vaak lichte vorm van autisme. Gezien hun lachende reactie herkennen de toeschouwertjes de kenmerken evenwel geheel niet.

De duiding van Katrijn is oversterk en wordt daarnaast ook nog eens behoorlijk gemoraliseerd en gegeneraliseerd door het vele gebruik van 'jij nooit, jij altijd' bewoordingen en door de introspectieve uiting 'ik ben gewoon normaal'. Katrijn heeft een duidelijke eigen norm.

Mede gelet op de dyslectische benaming van het bedoelde syndroom lijkt het gedrag van Katrijn evenwel sterk op een uiterlijk vertoon van innerlijke zwakte en zoekt zij daarvoor compensatie. In hetero-communicatie een wel meer voorkomend probleem.

Ten slotte

Ongetwijfeld geeft mijn verhaal deels een enigszins éénzijdig beeld.
Kan ook moeilijk anders maar door de toegevoegde originele documenten ontstaat voor de lezer toch een behoorlijk objectieve inkijk waardoor de lezer ook zelf een eigen mening kan vormen.
Voor vragen of andere op- of aanmerkingen kunt u schrijver dezes bereiken via het e-adres hieronder.
Andere betrokkenen zijn ongetwijfeld via internet op te sporen of anders, vraag mij maar even.

Naar deel 1
Naar deel 2
Naar deel 3

Tja, en met drie autipasjes op zak, ben je toch wel een echte...